czwartek, 4 lutego 2010

sapere aude


W liście do przyjaciela Maximusa Lolliusa, Horacy pisze:
"Dimidium facti, qui bene coepit, habet, sapere aude, incipe"
- "Połowę pracy ma za sobą, kto dobrze zaczął,
miej odwagę być mądrym,
zacznij"

Tysiac siedemset lat (...z okładem) później
Immanuel Kant w swym
"Beantwortung der Frage : Was ist Aufklärung ?"
pisze:
"Oświeceniem nazywamy wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy. Niepełnoletność to niezdolność człowieka do posługiwania się swym własnym rozumem,
bez obcego kierownictwa.
Zawinioną jest ta niepełnoletność wtedy,
kiedy przyczyną jej jest nie brak rozumu,
lecz decyzji i odwagi posługiwania się nim
bez obcego kierownictwa."

Sapere aude znaczy więc,
nie mniej i nie więcej,
jak
"miej odwagę służyć sobie swoją własną inteligencją"
p/s
istnieje jeszcze jedna mądrość pozostawiona nam przez Horacego
w jego Pieśniach -
"Sapias, vina liques" czyli "Bądź mądra, nalej wina."
ale to już inna bajka...

Brak komentarzy: